Byłam na Gorzkich Żalach - bardzo lubię tę modlitwę, i w ogóle Wielki Post jest dla mnie najważniejszym czasem w ciągu całego roku, ale wracając do modlitwy - w związku z tym, że u nas w świątyni nie ma (chwilowo) żadnej tablicy, która wyświetla tekst - miałam przed sobą smartfon, z teścią modlitwy. Kilka lat temu nt modlitwy ze smartfonu rozmawiałam z biskupem Adamem Bałabuchem. Treść wywiadu poniżej 😊
Księże Biskupie, kościół to właściwe miejsce aby korzystać z tekstów modlitw, które dostępne są w Internecie?
Media są dane przez Pana Boga. Jeśli wykorzystujemy je w sposób dobry i mądry, to nie ma przeciwskazań do tego, aby również w kościele korzystać z tekstów dostępnych w Internecie. Są jednak sytuacje, w których korzystanie ze smartfona i tabletu w kościele uważam za niestosowne. Nie wyobrażam sobie, aby podczas mszy świętej lekcjonarz został zastąpiony przez tablet. Podobnie w przypadku czytań, Ewangelii. W obecnej chwili niedopuszczalne jest aby na ambonę wychodzić z tabletem.
A niektórzy księża zamieniają księgi na tablet. Kiedy jest to uzasadnione?
Taką możliwość dopuściłbym, ale w sytuacjach skrajnych, kiedy np. ksiądz jest gdzieś w terenie, poza miejscem świętym, w którym nie ma dostępu do ksiąg liturgicznych. W takiej sytuacji od tego, że nie ma mszału – ważniejsze jest sprawowanie Eucharystii, nawet za pomocą mediów elektronicznych, skoro nie ma innej możliwości. Jednak nie są to sytuacje, które towarzyszą nam każdego dnia. W sytuacjach zwyczajnych, kiedy jesteśmy w świątyni – uważam, że nie jest dopuszczalne, aby zamiast ksiąg liturgicznych stosować tablety i smartfony.
Księgi nie są dodatkiem do liturgii. Są przecież w każdej wierze...
Tekst liturgiczny to jest tekst święty, którym się posługujemy. Dlatego księgi odgrywają bardzo ważną rolę. Już sam sposób przechowywania ksiąg liturgicznych – w godnych miejscach, jest bardzo ważny. Księgi te powinny być w poszanowaniu w naszej praktyce liturgiczno – duszpasterskiej.
Msza święta odprawiana z tabletu jest ważna?
Oczywiście. Jeśli ksiądz odprawia mszę świętą z tabletu jest ona ważna, ale może wpływać na poczucie sacrum, świętości odbioru przez uczestników tej celebry. Jeśli ksiądz jest ważnie wyświęcony to msza święta jest również ważna. Wybór tabletu zamiast ksiąg może rozpraszać uczestników liturgii, może osłabiać gorliwość czy głębię zaangażowania w przeżywanie mszy świętej.
Tablet może być konkurencją dla ksiąg liturgicznych?
Myślę, że dziś jeszcze nie, ale nie wiem co przyniesie przyszłość. We współczesnym świecie tablet nie powinien stanowić konkurencji dla ksiąg liturgicznych. W niektórych sytuacjach księgi mogą być zastąpione, ale nie może ich wypierać tablet ani smartfon.
A jednak w kościele są również rzutniki, na których wyświetlane są pieśni, numery stron. Ułatwiają przeżywanie liturgii?
Są to pewnego rodzaju pomoce, z których korzystamy. Są one dopuszczone w kościele, ponieważ dzięki nim wierni mogą się lepiej, łatwiej włączyć w liturgię. Jest to ułatwienie szczególnie dla tych, którzy widzą słabiej, bądź nie znają konkretnych pieśni. Osobiście preferuję – zamiast monitorów – śpiewniki, książeczki. W nich znajdziemy więcej modlitw – np. przed komunią święta, po komunii. Książeczki pomogą wiernym głębiej przeżyć uczestnictwo w liturgii, niż teksty wyświetlone na monitorach.
Modlitwa może „uświęcić” telefon?
Nie sądzę. Nie widzę takiej możliwości, że zamiast księgi całuję telefon czy tablet. Jest to dla nas na dziś dość trudne do przyjęcia i pewnie u wielu uczestników liturgii wzbudzałoby nawet ironiczny uśmiech. To tak jakby ktoś w domu pocałował telewizor, bo piłkarz strzelił gola.
Elektronika pomaga nam się modlić?
Może pomagać. Podczas modlitwy ze smartfona czy tabletu pomocne z pewnością okaże się włączenie trybu samolotowego. Dzięki temu nie będą dochodziły do nas informacje zewnętrzne. Nie zawsze mamy przy sobie książeczki, a smartfon zwykle nam towarzyszy. Ksiądz, który akurat jest w konfesjonale, a nie ma przy sobie Liturgii Godzin – może odmówić modlitwę ze smartfona.
Tryb samolotowy jest gwarancją skupienia na modlitwie?
Możemy mieć otwarty tekst Liturgii Godzin w smartfonie albo tablecie a możemy być skoncentrowani na modlitwie, ale równie dobrze może być i tak, że przed sobą będziemy mieć książeczkę a będziemy rozproszeni.
Mnisi i świeci mieli niekiedy problem ze skupieniem na modlitwie, a nie żyli w czasach elektronicznych mediów...
Modlitwę rozpoczynamy wezwaniem do Ducha Świętego. To On prowadzi nas po drogach modlitwy. A jeśli chcemy aby modlitwa była tylko naszym dziełem – możemy mieć problemy ze skupieniem.
Są to urządzenia praktyczne, ale czy odpowiednie w świątyni, podczas mszy św.?
W czasie modlitwy wspólnotowej, w kościele bardziej widzę korzystanie z książeczek niż ze smartfonów i tabletów. Wybór modlitewników jest tak duży, że można wybrać sobie taki, który dla nas będzie odpowiedni, np. z większymi literami. Chodzi o to, aby podczas modlitwy wspólnotowe unikać modlitwy ze smartfonów dlatego, aby nie zgorszyć innych. Ktoś, kto akurat na nas zobaczy nie wie co w tym czasie robimy – czy sprawdzamy maile, piszemy SMS, czy się modlimy. Może to rozpraszać współuczestników liturgii.
A co w przypadku, kiedy korzystamy z tekstów modlitw podczas modlitwy prywatnej?
Nie ma reguł kiedy możemy modlić się z telefonu w kościele. Musi to być powiązane ze zdrowym wyczuciem i rozsądkiem. Jeśli korzystamy prywatnie z tekstów liturgicznych, które pobierane są na smartfona czy na tablet – są sytuacje, w których można to usprawiedliwić.
Jakie to sytuacje?
Telefon zwykle mam przy sobie, a książeczkę – różnie bywa. A akurat trafiłem do świątyni, chociaż np. nie planowałem. W takiej sytuacji aplikacje na smartfonie mogą okazać się nam pomocne. Ważne też, aby rozbić to dyskretnie, aby nikogo nie razić. Myślę, że kiedy ktoś widzi nas w kościele z telefonem to chyba już na tyle jest duża świadomość w społeczeństwie, że wie, że telefon w kościele służy nam do modlitwy.
___
Źródło: Tygodnik Idziemy
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz